Meer dan een miljoen mensen wisselt jaarlijks van medicijn. Soms omdat een medicijn niet voorradig is, soms ook uit kostenoverweging. Hierover is veel discussie, omdat gebruikers na wisseling regelmatig negatieve bijwerkingen ervaren. De Leidraad Verantwoord Wisselen Medicijnen geeft richting en handvaten over wanneer wisselen van medicijnen wel of niet wenselijk is.
Er is veel te doen over het verstrekken van medicijnen. Er gaat veel geld in om en verzekeraars zien graag dat van bestaande medicijnen de goedkopere varianten worden vergoed. Maar zijn die alternatieve medicijnen ook goed? Om deze discussie te reguleren is er een leidraad ontwikkeld. Meer hierover in zeven vragen en antwoorden.
Wat is de Leidraad Verantwoord Wisselen Medicijnen?
De Leidraad Verantwoord Wisselen Medicijnen is een nieuw initiatief. Het komt voort uit een samenwerking van de Patiëntenfederatie Nederland, apothekersorganisatie KNMP, Federatie Medisch Specialisten, Nederlands Huisartsen Genootschap, Landelijke Huisartsen Vereniging, Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie en Zorgverzekeraars Nederland. De leidraad geeft aan of het wisselen van medicijnen is toegestaan en biedt handvaten in de discussie hierover. Het is een leidraad, en dus geen wet. Maar bovengenoemde partijen hebben zich er wel aan geconformeerd.
Wat wordt bedoeld met het wisselen van medicijnen?
Onder wisselen van medicijnen verstaan we het wisselen van merk, label en of fabrikant van het medicijn. Soms moet dat omdat een medicijn niet voorradig is, soms gebeurt dit uit kostenoverweging. Zilveren Kruis vergoedt bij een bepaald medicijn bijvoorbeeld alleen het merk met de beste prijs.
Hoe groot is het probleem?
Jaarlijks wisselt ruim een miljoen patiënten één of meerdere keren van medicijn. Ruim 40 procent wisselt één keer per jaar, ruim 35 procent drie of meer keren per jaar. Voor een relatief groot aantal gebruikers heeft dit gevolgen. Ruim een derde voelt zich zieker en bijna de helft ondervindt negatieve bijwerkingen op emotioneel, fysiek of sociaal vlak.
Wat doet de leidraad?
De leidraad geeft aan of wisselen van medicijnen is toegestaan. Daarvoor maakt de leidraad onderscheid in drie categorieën medicijnen:
1. Categorie rood: wisselen van medicijnen in deze categorie mag niet, tenzij het medicijn tijdelijk niet beschikbaar is in Nederland. Van deze medicijnen is het namelijk heel onwenselijk om een afwijkende samenstelling te hebben.
2. Categorie oranje: medicijnen in deze categorie kunnen door onjuist gebruik of onjuiste toediening medische problemen opleveren. Aan het wisselen van medicijnen uit deze categorie is dan ook een aantal voorwaarden verbonden.
3. Categorie groen: wisselen van medicijnen in deze categorie is mogelijk, tenzij het voor de patiënt onwenselijk is.
In de leidraad staan verder een aantal werkafspraken waar partijen zich aan moeten houden. Bijvoorbeeld dat de voorschrijver bij wisseling in alle gevallen begeleiding en uitleg biedt aan patiënten die vragen hebben over het wisselen of de reden daarvan.
Wie bepaalt uiteindelijk of er gewisseld wordt?
De uiteindelijke eindverantwoordelijke voor het voorschrijven van de juiste medicijnen is de arts die het medicijn voorschrijft. De apotheek heeft daarbij een belangrijke signaalfunctie. En de verzekeraar moet ook de vinger aan de pols houden waar het gaat om afwijkingen. Wanneer er teveel afgeweken wordt van het voorkeursbeleid van de verzekeraar, wordt dit besproken met de voorschrijver van het medicijn en met de apotheek.
Wat is de rol van Zilveren Kruis?
Zilveren Kruis moet verzekerden, voorschrijvers van medicijnen, apothekers én patiëntenorganisaties vroegtijdig informeren over nieuw aan te wijzen medicijnen die de voorkeur verdienen. Zilveren Kruis vergoedt namelijk het medicijn met de beste prijs. Dit heet het preferentiebeleid of voorkeursbeleid. Ook verstrekt Zilveren Kruis ongevraagd algemene informatie over het inkoopbeleid en het vergoeden van medicijnen.
Wat is dat voorkeursbeleid?
Meerdere fabrikanten maken dezelfde medicijnen, maar rekenen er een ander bedrag voor. Zilveren Kruis maakt hier afspraken over met fabrikanten en vergoedt het medicijn met de beste prijs. Het voordeel van deze afspraken ziet u terug in uw portemonnee. Zo blijft uw premie zo laag mogelijk, betaalt u de laagste prijs voor geneesmiddelen waar een alternatief voor is en betaalt u minder eigen risico. Wilt u toch een ander merk medicijn dan het voorkeursmedicijn? Dan betaalt u dit medicijn zelf.
Lees meer over het voorkeursbeleid
Doordat Zilveren Kruis – en ook andere zorgverzekeraars – een voorkeursbeleid voert ten aanzien van geneesmiddelen die door meerdere leveranciers worden aangeboden, besparen we jaarlijks zo’n 600 miljoen euro aan zorgkosten. Zonder dit soort afspraken zou de premie voor de zorgverzekering veel hoger zijn dan deze nu is.
Wat kunt u zelf doen?
Bent u gewisseld van medicijn en krijgt u bijwerkingen? Meld dit dan onmiddellijk bij de voorschrijver van dat medicijn. Heeft u klachten over uw huisarts of apotheek over het al dan niet verstrekt krijgen van een bepaald medicijn? Dan kunt u een klacht indienen bij Stichting Klachten & Geschillen Eerstelijnszorg (SKGE).
Ook kunt u natuurlijk altijd contact opnemen met de klantenservice van Zilveren Kruis via 071-751 00 52.
