Het muziekvlammetje bij zoveel mogelijk mensen laten branden, je zou het de persoonlijke missie van Greet Meesters (57) kunnen noemen. Dat doet ze onder andere als orkestleider bij het OdenseHuisOrkest voor mensen met beginnende geheugenproblemen. “Het is prachtig om te zien wat muziek met mensen doet. Of je nu 8 of 88 jaar bent.”
“Muziek geeft positieve energie, dat zien we hier in de Odense Huiskamer iedere week”, vertelt Greet Meesters. “Mensen krijgen blosjes op hun wangen en een brede lach op hun gezicht. Ze gaan altijd blijer naar huis dan ze gekomen zijn.” De ontwikkelingspsycholoog en muziekagoog maakte er haar werk van om met inzet van muziek de ontwikkeling van mensen te stimuleren of op gang te houden. Dat doet ze onder andere als orkestleider van het OdenseHuisOrkest, een orkest voor mensen met beginnende dementie of niet-aangeboren hersenletsel. “De jongste deelnemer is in de vijftig, de oudste in de negentig. Elke donderdagmiddag komen we bij elkaar om samen muziek te maken. Het is fantastisch!”
Focus op wat kan
Met de orkestleden gaat Meesters al spelenderwijs op zoek naar wat ze (nog) kunnen en willen. “Sommige deelnemers spelen een instrument, anderen al veertig jaar niet meer. Maar het mooie aan muziek is: je kan het altijd weer oppakken. Ik nodig mensen uit om te kijken wat er nog lukt, en verleid hen eens iets nieuws te proberen. Het maakt niet uit hoe oud je bent: als je weer regelmatig aandacht besteedt aan muziek, kan je er echt weer in groeien.”
Zelfvertrouwen en sociaal contact
Dat zorgt voor zelfvertrouwen. Belangrijk, want geheugenproblemen of andere ouderdomskwalen kunnen mensen onzeker maken, weet Meesters. “Dan is het zo mooi om aan de slag te gaan met iets wat je nog wel kan! Muziek zorgt voor positieve ervaringen.” Dat orkestleden elkaar daarin op sleeptouw nemen, vindt Meesters mooi om te zien. “Ze overleggen met elkaar, doen dingen aan elkaar voor. ‘Hoe deed jij dat ook alweer?’” Ook dat sociale aspect is waardevol: onder de mensen komen, samen met iets leuks bezig zijn, nieuwe contacten opdoen. Het draagt ook bij aan zingeving. “Het orkest geeft mensen een reden om uit bed te komen, de lippen te stiften. Veel orkestleden kijken uit naar dit moment in de week.”
“Muziek kan er bij beginnende dementie voor zorgen dat achteruitgang (tijdelijk) stabiliseert”
‘Het gevoel dat ik leef’
Dikke bonus: muziek maken is ook nog eens gezond. “Muziek activeert het lichaam op tal van manieren”, vertelt Meesters. “Het doet een appel op ons geheugen en vraagt van onze hersenhelften om samen te werken. Zo houdt het ons brein actief. Muziek maakt niet dat iemand beter wordt van dementie of alzheimer, maar het kan er bij beginnende dementie wel voor zorgen dat achteruitgang (tijdelijk) stabiliseert.” Ook laat musiceren het hart sneller kloppen en is het goed voor de bloedcirculatie, weet Meesters. “Het houdt mensen op gang, zou je kunnen zeggen. Een orkestlid zei laatst: ‘Muziek geeft me het gevoel dat ik leef’. Fantastisch, die vitaliteit die om de hoek komt kijken. Muziek is echt goed voor hoofd, hart én lijf.”
Contrabas
Zelf speelt Meesters gitaar en basgitaar en zingt ze graag. Daarnaast pakte ze een paar jaar geleden een nieuw instrument op: de contrabas. “In coronatijd was ik op zoek naar iets nieuws. De contrabas zat al lang in mijn hoofd, dus besloot ik de stoute schoenen aan te trekken. Een nieuw instrument leren vraagt discipline, maar tegelijk geeft het veel energie. De kick als je dan weer een stapje verder komt! Mijn doel is mezelf bij het zingen te kunnen begeleiden op de contrabas. Dat lukt steeds beter. Ik vind het een heel mooi instrument, het past bij mij.”
Wat betekent muziek voor deelnemers van het OdenseHuisOrkest? U hoort hun ontroerende verhalen in de vierdelige podcastserie ‘Hey goedemiddag’.
Vrijwilliger Ineke pakt na 20 jaar de fluit weer op
Een fijne groep vrijwilligers helpt Greet Meesters in de begeleiding van het OdenseHuisOrkest. Ineke Leonard (75) is er daar één van. Een paar jaar geleden stofte ze ook zelf, na twintig jaar, haar dwarsfluit weer af.
“Eigenlijk was mijn vraag aan Greet of ze mijn dwarsfluit wilde hebben voor het orkest. ‘Waarom speel je zelf niet?’, vroeg ze me. Ze dramde best een beetje door, waardoor ik de fluit uiteindelijk toch maar weer eens aan mijn mond zette. Ik had zeker twintig jaar niet meer gespeeld en kreeg er eerst geen geluid uit. Maar na wat filmpjes op YouTube lukte het me weer wat klanken te produceren. Ik had mijn oude muziekboeken nog liggen en besloot toch eens te kijken wat me nog lukte.
De uitdaging maakt het leuk
De volgende donderdag nam ik mijn dwarsfluit mee naar het orkest. Het kan niet best geklonken hebben, maar leuk was het wel! Algauw ben ik ook weer op les gegaan. Want als ik dan weer zou gaan fluiten, wilde ik wel dat het een beetje goed zou klinken. Inmiddels speel ik heel aardig, al valt er nog genoeg te verbeteren. Die uitdaging maakt het juist ook leuk. Ik ben blij dat ik het fluiten weer heb opgepakt; ik geniet ervan weer muziek te maken! Daarbij, ik verveel me nooit meer. Op een leeg moment pak ik gewoon de fluit erbij. Het is goed als mensen hun oude hobby van spelen weer oppakken en andere mensen opzoeken die dat ook doen. Juist het samen spelen is leuk en motiverend.”
Beeld: Greet Meesters. Beeldcredit: Gerry van Bakel
