Wat u eet en drinkt, hoe vaak u beweegt, hoe u slaapt en hoe vaak u ontspant, het heeft allemaal invloed op hoe u gezond en vitaal oud wordt. Een gezonde leefstijl is een uitstekend medicijn om bepaalde ziektes te voorkomen, behandelen én genezen. Op naar een (nieuwe) gezonde leefstijl.
Veel ziekten, zoals diabetes type 2, hart- en vaatziekten, darmziekten en dementie houden vaak mede verband met een ongezonde leefstijl. Bij diabetes type 2 is het effect van leefstijl het duidelijkst aangetoond. Zo zijn er mensen die door structureel gezonder te leven minder medicijnen hoeven te gebruiken en soms zelfs helemaal geen medicijnen meer nodig hebben. Maar ook bij hart- en vaataandoeningen, darmziekten en reuma zijn er steeds meer onderzoeken en projecten waarbij leefstijl wordt ingezet. Uit onderzoek blijkt dat zo’n 50 tot 80 procent van het optreden van zogenaamde welvaartsziekten voorkomen kan worden door gezond te leven.
Waarom is het zo moeilijk om gedrag te veranderen?
We zitten vol goede voornemens om gezond en vitaal te blijven, maar toch is het niet zo gemakkelijk om het tij te keren. Neem de afspraken die we met onszelf maken rond de jaarwisseling als voorbeeld. De meeste goede voornemens eindigen vaak al half januari en zo blijft het bij slechts een voornemen. Dat kunnen we onszelf eigenlijk niet eens echt kwalijk nemen. Ons gedrag wordt namelijk voor een groot deel gestuurd door onbewuste routines en gewoonten. Een simpel voorbeeld is een schaal paaseitjes bij de bakker. Uit een studie blijkt dat als daar een schaaltje met lege papiertjes naast gezet werd, er veel meer paaseitjes gegeten werden. Ons brein geeft dan een signaal: ‘anderen hebben ook een paaseitje gepakt, dus ik kan er ook wel een pakken’.
Hoe houdt u goede voornemens wél vol?
Gedragsdeskundige Hanneke de Bruin verwoordde het eind vorig jaar erg mooi in ons magazine Rond uw Zorg en Welzijn. Ze trok de parallel met een Griekse mythe. “In de Odyssee van Homerus moet Odysseus met een schip langs eilanden varen waar Sirenen wonen die de zeelieden verleiden met gezang. Om de verleiding te weerstaan, laat Odysseus zich vastbinden aan de mast en stopt de oren van zijn bemanning dicht met bijenwas. Dit is een mooie metafoor: beperk uw mogelijkheden, dat helpt bij het weerstaan van verleiding.” Gedragsverandering begint dus bij kleine stappen. Dit is makkelijk vol te houden en u zult zien dat u na een paar maanden een nieuwe, gezonde gewoonte rijker bent.
Handige tips om met kleine stapjes veel te bereiken
- Verander met één stap tegelijk. Denk niet ik ga gezonder eten én meer bewegen én eerder slapen én meer ontspannen, want dat verkleint de kans op succes aanzienlijk. Maak keuzes.
- Maak het doel dat u kiest behapbaar. Kiest u bijvoorbeeld voor meer bewegen, overdrijf het dan niet. U hoeft niet meteen anderhalf uur te bewegen. Begin klein en bouw het langzaam op.
- Maak een afspraak met uzelf en committeer u eraan. Het is daarbij handig om vaste momenten te plannen. Wandel bijvoorbeeld altijd voor of na het eten, doe geen suiker meer in de koffie of drink door de week geen alcohol meer. U zult zien dat het snel een vaste gewoonte wordt.
‘Ik wil moet kan minder zitten’
U ontving eind 2020 van ZilverSchild het werkschrift
‘Ik wil moet kan minder zitten’ van Hanneke de Bruin.
Een mooi moment om dit schrift er weer eens bij te pakken.
