Het vaccineren tegen het coronavirus is gestart. Iets waar de meeste Nederlanders reikhalzend naar hebben uitgekeken. Maar wat te doen als u zo bang bent voor naalden dat het angstzweet u bij voorbaat al uitbreekt?
U kunt niet meer helder denken, uw hartslag stijgt en het angstzweet breekt u letterlijk uit. Voor mensen met prikangst is het krijgen van een vaccinatie geen pretje. En als u denkt dat alleen kleine kinderen bang zijn voor naalden, dan heeft u het mis. Maar liefst 1 op de 5 Nederlanders heeft een vorm van prikangst. Henk Schenk van de prikangstpoli in het Meander MC in Amersfoort vertelt tegenover RTL Nieuws: “1 op de 10 mensen durft niet te kijken op het moment van prikken. 1 op de 100 ziet er enorm tegenop en slaapt er niet goed van, en 1 op de 1.000 mensen blokkeert compleet en krijgt een paniekaanval.”
Wat zijn de symptomen van prikangst?
- Niet helder meer kunnen denken.
- Trillen, zweten en misselijkheid.
- Hoge adem, hyperventileren.
- Snelle hartslag of druk op de borst.
- Tintelingen, droge mond, duizeligheid.
- Gevoel flauw te vallen.
Ervaart u in de tijd voorafgaand aan de prik al angst, dan noemen we dat anticipatieangst. De spanning voor de prik kan hoofdpijn, slapeloosheid en vermijdingsdrang veroorzaken en kan soms al dagen van tevoren heftige vormen aannemen.
Tips bij prikangst
- Praat over uw angst met een bekende of met uw huisarts.
- Kijk weg op het moment van prikken. Doordat u de naald niet ziet, is de angst vaak minder hevig.
- Ontspan zoveel mogelijk. Haal een paar keer rustig en diep adem, tot aan uw buik. Een hand op uw buik leggen kan dit vergemakkelijken.
- Zoek afleiding: focus op een punt in de kamer en adem diep en rustig door of maak een praatje met degene die u vaccineert. Muziek kan ook rust geven.
- Geef aan dat u prikangst heeft, dan kan degene die u prikt daar rekening mee houden.
- Is het vooral pijn waarvoor u bang bent, informeer dan of het mogelijk is om een verdovende crème te krijgen.
Wat kunt u nog meer doen tegen prikangst?
Van uw prikangst kunt u eenvoudig afkomen, tenminste dat zegt Elisabeth Huis in ’t Veld, onderzoeker van Sanquin en de Tilburg University. Zij ontwikkelde een app die aan uw gezicht kan zien of u signalen van angst vertoont. De app probeert u vervolgens met bepaalde spelletjes af te leiden en rustig te krijgen. Zo kunt u in de app bijvoorbeeld een bal proberen langzaam te laten stuiteren, om zo uw hartslag te laten zakken. Het voordeel van de app is dat u zelf leert wat voor u werkt en dat is altijd beter dan wanneer een ander het tegen u zegt.
Als deze tips niet werken?
Als bovenstaande tips niet werken en de app ook geen verlichting geeft, kunt u altijd nog professionele hulp inschakelen. Bij een prikangst-behandelmethode wordt er gewerkt met extra goed luisteren, veel persoonlijke aandacht, ontspanningsoefeningen en eventueel medisch lachgas. Het lachgas werkt als een soort roesje en geeft u een ontspannen gevoel, waardoor ook de herinnering aan het prikmoment positiever is.
