Hebt u een gezond gewicht? Om dat te bepalen kunt u beter uw buikomvang meten dan uw BMI berekenen. Het wordt steeds duidelijker dat buikvet schadelijk is voor onze algehele gezondheid. En een goede voorspeller van gezondheidsrisico’s. Hoe zit dat precies? En bij welke buikomvang moet u gaan opletten?
Met woorden als ‘bierbuikje’ of ‘zwembandje’ laten we het graag onschuldig klinken: het vet dat zich ophoopt bij de buik. Maar dat is onterecht! Vet op de buik is slechter dan bijvoorbeeld vet op de heupen of billen, zegt hoogleraar Liesbeth van Rossum van het Erasmus MC. “We krijgen steeds beter in beeld hoe schadelijk buikvet is voor onze algehele gezondheid.”
Risico’s
Te veel buikvet vergroot de kans op hart- en vaatziekten, diabetes type 2 en verschillende soorten kanker. Maar het ligt ook ten grondslag aan tal van andere ziekten, zoals auto-immuunziekten, artrose en depressie. Het is schrikbarend, vindt Van Rossum, maar tegelijk ook positief. “Er valt veel gezondheidswinst te behalen als we dit probleem aanpakken.”
Betere graadmeter
Volgens het CBS heeft ongeveer de helft van de volwassen Nederlanders overgewicht. Maar dit wordt nu nog gedefinieerd door het BMI: je gewicht in verhouding tot je lengte. Volgens deskundigen is het BMI eigenlijk geen goede maat. Iemand kan namelijk een normaal postuur hebben, maar door een te forse buikomvang toch schadelijke effecten ondervinden. Of door veel spieren een hoog gewicht hebben en dus in de categorie ‘overgewicht’ vallen, terwijl hij of zij heel gezond is. Het probleem is dat BMI geen rekening houdt met de vetverdeling, terwijl dat juist erg belangrijk is als het gaat om het risico op gezondheidsproblemen.
88 of 102 centimeter
Afgelopen zomer lanceerde de Federatie Medische Specialisten nieuwe richtlijnen over overgewicht. Hierin is meer aandacht voor buikvet. Het leert ons dat mannen met een buikomtrek van boven de 102 centimeter een verhoogd gezondheidsrisico hebben. Vanaf 94 centimeter zit u in de ‘oranje’ zone en onder de 94 centimeter is de buikomvang gezond. Bij vrouwen geeft een omvang van boven de 88 centimeter een verhoogd risico. Tussen de 80 en 88 centimeter is het tijd om op te gaan letten, onder de 80 centimeter is de buikomvang gezond.
Zo meet u uw buikvet
Zelf meten? Zorg dan dat u rechtop staat, ontbloot uw buik en ontspan. Breng een flexibel meetlint aan rond uw middel, tussen de onderste rib en de bovenkant van uw bekken, ongeveer ter hoogte van de navel. Zorg dat het meetlint tegen de huid ligt, maar trek deze niet strak aan.
Appels en peren
Waar we ons vet precies opslaan, is een kwestie van genen en hormonen. Over het algemeen hebben mannen eerder een appelvormig figuur, zij slaan het vet op in de buik. Vrouwen zijn eerder peervormig: zij hebben meer vet op de heupen. Goed nieuws voor vrouwen dus! Maar dit genetische voordeel verandert meestal met de overgang, wanneer de vrouwelijke hormonen afnemen. Van Rossum: “Vaak zie je ook dat vrouwen na de overgang een inhaalslag maken met allerlei vetgerelateerde ziekten.”
Goed nieuws
Hoopvol feitje is dat bij het afvallen de kilo’s als buikvet als eerste verdwijnen. Dit verkleint dan ook direct het risico op veel ziekten. En hoe eerder u het probleem aanpakt, hoe beter. Nóg beter is natuurlijk teveel buikvet te voorkomen. Wat hierin werkt? Het bekende verhaal: structureel gezonder eten, meer bewegen, minder alcohol drinken en stress vermijden.
Bron: Volkskrant
