De Actify-app hielp Maya gezonder te gaan leven

Een gezonde leefstijl is belangrijk om diabetes type 2 te voorkomen of te verminderen. Maar hoe doet u dat? Bijvoorbeeld door klein te beginnen! De Actify-app van Zilveren Kruis nam Maya stap voor stap mee naar een gezonder leven. De gepensioneerde kleuterjuf voelt zich dankzij de app een stuk fitter, zonder dat ze het roer helemaal om hoefde te gooien. Ze vertelt:

“Ik vond het zo heerlijk om eindelijk niets meer te hoeven toen ik net met pensioen was. Niet meer de hele dag achter kleuters aanrennen en daarna snel doorracen naar de supermarkt om ook nog een maaltijd op tafel te toveren. In plaats daarvan ging ik doordeweeks vaker langs bij vriendinnen, gooide ik snel even een pizza op tafel en genoot ik ’s avonds van blokjes oude kaas of wat chips als ik aan het Netflixen was.

Hijgend de trap op
Het leek wel of ik qua levensstijl weer een beetje terugging naar mijn studententijd. Om eerlijk te zijn: mijn volwassen kinderen leefden een stuk gezonder dan ik! Maar ik wist wat de risico’s zijn van overgewicht. En ik wilde echt geen onfitte vrouw worden die al hijgt wanneer ze de trap oploopt. Maar jeetje, wat vond ik het moeilijk mezelf te motiveren iets aan mijn beweging en eetpatroon te doen.

Geen ruggengraat
Een oud-collega liep tegen hetzelfde probleem aan. ‘Ik heb geen ruggengraat,’ zei ze. Toen liet ze me zien hoe het haar toch lukte gezonder te leven. Ze had de Actify-app geïnstalleerd. ‘Ik wil geen app die me vertelt dat ik boekweitcrackers moet eten en nog zesduizend stappen moet zetten’, was mijn eerste reactie. ‘Installeer het nou maar gewoon,’ antwoordde ze, ‘dan zie je wel wat het voor je doet.’

Een keertje extra de trap
‘Je hebt gelijk’, zei ik een maand later. In korte tijd is er namelijk echt iets veranderd. Ik voel me fitter en zit beter in mijn vel. Dankzij de app. Je kunt je doelen instellen, in mijn geval fitter worden en gezonder eten. Vervolgens krijg ik dagelijks een motivatie. Ik dacht dat ik daar niet vatbaar voor zou zijn, maar toch wel. Het is alsof iemand met me meedenkt, me complimentjes geeft en aanmoedigt. Ik krijg voorstellen voor kleine, gezonde keuzes. Zoals een paar squats, een keer extra de trap op, een rondje buiten wandelen. In het begin had ik zowaar spierpijn! Mijn lichaam ging eindelijk aan de bak, zonder dat ik veel tijd of geld kwijt was aan bijvoorbeeld een sportschool. En door al die kleine dingen bij elkaar, is mijn conditie echt verbeterd. Ik loop weer fluitend de trap op.

Minder verleidingen
De kleine meditatieoefeningen in de app helpen me ook. Hierdoor voel ik me minder vatbaar voor verleidingen, zoals een zak chips. Wat ik ook leuk vind van de app, is de gezonde en lekkere recepten. Ze zijn makkelijk en totaal niet beperkend, wat een dieet voor mij vaak wel is. Het is echt niet zo dat ik nooit meer een pizza of een blokje kaas eet. Maar ik eet verser en heb er zowaar weer lol in om snel iets goeds op tafel te zetten.’

Kleine gewoontes, groot verschil
Geen suiker meer, elke dag sporten: wie zijn leefstijl wil veranderen, denkt vaak in grote stappen. Misschien lukt het even, maar na een paar weken komt u tot de ontdekking dat het lastig vol te houden is. De motivatie neemt af, de wilskracht raakt op, u bent terug bij af.

Beter kunt u klein beginnen! Onderzoek toont aan dat juist de kleine dingen op de lange duur verschil maken. Mensen komen sneller in actie als de gezonde gewoonte behapbaar is. Elke dag vijf minuten wandelen is tenslotte makkelijker dan elke week een half uur hardlopen, en dus beter vol te houden. En wanneer iets een gewoonte wordt, hangt het niet meer van uw motivatie of wilskracht af. Die witte boterham inwisselen voor een volkoren exemplaar of vandaag vijfhonderd extra stappen zetten, het zijn kleine patronen die op den duur een groot verschil maken.

De Actify-app van Zilveren Kruis geeft handvatten om juist vanuit kleine dingen bewustzijn te creëren en de controle te houden over uw leefstijl. Met afvinklijstjes en aanmoedigingen neemt de app u bij de hand en helpt het u nieuwe, gezonde gewoontes te ontwikkelen én vol te houden.

Lees meer over de Actify-app of installeer gelijk.

Zo’n 1 op de 3 Nederlanders ervaarde tijdens de corona-periode meer stress, wat zich uit in vergeetachtigheid, sneller emotioneel zijn of het hebben van een kort lontje. De coronacrisis putte ons uit, zo vertelt stressexpert Carolien Hamming tegen NU.nl.

Nieuwsstroom verhoogt ongemerkt de hartslag

Carolien: “Men denkt al snel: dat nieuws over corona, hoe erg is dat nou? Maar elke dag coronanieuws maakt men onbewust alerter. U voelt u wellicht minder veilig. Gaat het goed met mij en de mensen die ik liefheb? Door die mentale zorgen gaan ook lichamelijke processen iets harder werken. Dat is een beetje stress, maar dan langdurig.”
Stress is niet per se iets negatiefs. Stress zorgt voor een hogere hartslag, de bloedsuikerspiegel stijgt en men kan zich doorgaans beter focussen. Het is echter wel belangrijk om na een stressvolle periode, weer rust te nemen, want stress vraagt energie, zowel fysiek als mentaal.

Stress bestrijden: voldoende slaap en leuke dingen doen

Er is een aantal dingen die u kunt doen om te herstellen van de coronastress. De belangrijkste is: slapen. De stress maakt ons moe en het is daarom goed om ook voldoende rust in te lassen. Carolien Hamming stelt dat het daarnaast goed is om elke dag een wandeling te maken. U haalt een frisse neus en heeft gelijk wat inspanning.
Een ander belangrijk punt om de stress de baas te blijven, is om dingen te doen die u leuk vindt. Doe geen dingen voor de vorm, of omdat het moet. Als u al vermoeid bent en u doet dingen waar u geen zin in heeft, dan levert dit alleen maar meer stress op. Bezoekt u graag een museum, ga er dan heen (wel volgens de richtlijnen van RIVM). Dit geeft niet alleen meer energie, het zorgt ook nog eens voor afleiding.

Ontstressen? Bekijk deze creatieve manieren om ook op afstand tijd met familie en vrienden door te brengen.

Wel of niet doen?

Prostaatkanker is de meestvoorkomende vorm van kanker bij mannen ouder dan 45 jaar. Elk jaar krijgen meer dan 12.000 mannen in Nederland de diagnose. De druk om de PSA-waarde te laten checken neemt toe, maar is het wel altijd verstandig om een verhoogde waarde te weten?

PSA staat voor Prostaat Specifiek Antigeen, een stofje dat in elke prostaat wordt aangemaakt. Het is normaal dat er altijd wat van dit stofje in het bloed komt. Een verhoogde PSA-waarde in het bloed is dan ook niet altijd zorgwekkend. Vaak is er sprake van een goedaardige vergroting van de prostaat, iets dat de meeste mannen krijgen naarmate ze ouder worden, of van een relatief onschuldige prostaatontsteking. Maar een verhoogde PSA-waarde kan dus ook duiden op prostaatkanker.

Vraag naar PSA-testen neemt toe

Steeds meer mannen laten hun PSA-waarde checken, zo blijkt uit cijfers van het CBS. In 2001 liet een op de zeven mannen boven de veertig zich testen, de afgelopen vijf jaar is dit al een op de vier. De toename komt deels door de aandacht in de media. Na de uitzending van Pauw op 21 november over acht bekende mannen die ‘For one night only’ uit de kleren gingen om prostaatkanker onder de aandacht te brengen bijvoorbeeld, is het extra druk bij de huisartsen. Zeker ook omdat in diezelfde uitzending een uroloog het verband tussen een verhoogde PSA-waarde en prostaatkanker benadrukte.

Voorspellende waarde twijfelachtig

Moeten mannen zich laten testen op prostaatkanker? ‘Je leeft er geen dag langer door’, stellen critici. De meeste prostaatkankers groeien langzaam en zullen nooit voor problemen zorgen. En als er wel sprake is van een agressieve vorm van prostaatkanker, lijken de kankercellen zo weinig op gewone prostaatcellen dat ze nauwelijks voor een verhoogde PSA-waarde zorgen. Critici trekken daarom de voorspellende waarde van de PSA-test in twijfel.

Keuzehulp

Uw PSA-waarde wel of niet laten checken? Thuisarts.nl heeft op haar site de keuzehulp. Deze online tool helpt u een persoonlijke keuze te maken of u uw PSA-waarde wel of niet moet laten testen. Zo kunt u zelf een weloverwogen keuze maken.

Fit blijven? Dan is het belangrijk om voldoende te bewegen. Ook op oudere leeftijd. Sterker nog, juist op oudere leeftijd, stelt Liesbeth Preller van Kenniscentrum Sport & Bewegen. ‘U blijft langer vitaal. Fysiek én mentaal. Dat is keihard aangetoond.’ 

Ben je nooit te oud om te bewegen?

“Absoluut niet! Tenzij u niet veel meer kunt, maar zelfs dan is kauwen een vorm van beweging. Het is heel simpel: bewegen is goed én belangrijk voor iedereen. Het helpt botbreuken en chronische aandoeningen tegengaan. Denk bijvoorbeeld aan een hoge bloeddruk of diabetes type 2. Er zijn ook sterke aanwijzingen dat beweging prostaatkanker en borstkanker kan voorkomen en dementie vertragen. Er zijn zelfs diabetici met type 2 die door een gezondere leefstijl van hun medicatie af komen. Dat is geen fabeltje. Dat is echt.”

Maar wat als je last van ouderdomsklachten hebt?

“Zet pijntjes om in spierpijn: een klein beetje spierpijn is altijd goed! Ouderdomsklachten zijn namelijk bijna nooit een reden om niet te bewegen. Mensen met artrose hebben misschien de neiging om te blijven zitten. Maar artrose wordt niet slechter van bewegen. Integendeel zelfs. Op de lange termijn heeft iemand juist minder last van artrose als hij of zij meer beweegt. Maar laat ik duidelijk zijn: als u echt twijfelt of u er goed aan doet om in beweging te komen, dan kunt u altijd een afspraak maken met een fysiotherapeut.”

Oké, meer bewegen: duidelijk. Maar wat is ‘meer’ precies?

“Kijk eens naar de beweegrichtlijnen. Ik raad 150 minuten matig-intensief bewegen per week aan als dat fysiek mogelijk is, het liefst verspreid over een paar dagen. Dat begint al bij uw dagelijkse bezigheden: laat zoveel mogelijk de auto staan en negeer de lift. Lopen, fietsen, traplopen: ook dat is bewegen. Maar net zo belangrijk: doe minstens twee keer per week spierversterkende én balansoefeningen. Hierdoor valt u minder snel, voorkomt u botbreuken en blijft u sterker. Zo belangrijk! Elke dag breekt u spieren af. En die moet u eigenlijk elke dag weer opbouwen, door bezig te zijn… en door genoeg eiwitten te eten.”

“Zet pijntjes om in spierpijn: een klein beetje spierpijn is altijd goed”

Dat zijn wel veel sportmomenten in de week…

“Valt wel mee hoor! Iemand die een bal- of raketsport doet, traint al deze dingen al. Aparte balansoefeningen zijn dan niet meer nodig. Lukt tennissen niet meer? Kijk vooral naar wat u wél kunt. Misschien padel of badminton. Of als u wilt blijven voetballen of hockeyen met een team, kunt u kijken of wandelvoetbal of fithockey iets voor u is. Er zijn zoveel leuke sporten, ook voor 55-plussers.”

Dus bewegen zorgt voor een hoop positieve effecten. Wanneer merk je daar iets van?

“Al meteen wanneer je gesport hebt. Zelf sport ik veel buiten. Soms denk ik: bah, wat een rotweer. Maar ik ben nog nooit teruggekomen met spijt. Na afloop is het altijd lekker en voel ik me fitter. Dat is de hele korte termijn. Als je naar je balans en spieren kijkt, dan voel je al na een maand of drie effect. Voor botversterking duurt dat uiterlijk driekwart jaar. Ook te overzien, toch? Maar voor uw eigen gevoel is bewegen dus meteen al lekker. Bouw het rustig op en zorg dat u geen last van uw gewrichten krijgt. U hoeft geen topsporter meer te worden, maar blijf uzelf wel uitdagen. Als u in staat bent om vijf kilometer per uur te lopen, moet u niet slenteren.”

Zijn er nog sporten die beter voor je zijn dan andere?

“Doe wat u leuk vindt. Dat is het belangrijkste. U moet het tenslotte vol kunnen houden. Sommige gemeentes hebben buurtsportcoaches; zij kunnen helpen om iets te vinden wat bij u past. Of vind op Sport.nl een sport die bij u past. Veel mensen vinden het leuk om met andere mensen te bewegen. Dat is niet alleen gezellig, het zorgt ook voor een stok achter de deur. Als u een afspraak hebt met een groep of een maatje, dan gaat u – slecht weer of niet.”

Pensioen of geen pensioen: bewegen is dus belangrijker dan ooit?

“Inderdaad! Gemiddeld gezien zijn gepensioneerden nu veel fitter dan de gepensioneerden van twintig jaar terug. Dat is fantastisch! Dus verleng die fitheid door lekker te blijven bewegen.”

Patiënten voeren steeds meer de regie als het gaat om de eigen gezondheid en behandeling. Daar hoort bij dat zij ook meer rechten krijgen. Zo zijn zorgaanbieders verplicht u ook digitaal inzage te geven. Meer hierover in vier vragen en antwoorden.

1. Wat is een medisch dossier?

Zorgaanbieders houden een medisch dossier over u bij, om u zo goed mogelijk te kunnen behandelen. In het medisch dossier staan alle gegevens rondom de zorg die u krijgt, zoals onderzoek uitslagen, behandelrapporten, röntgenfoto’s of (verwijs)brieven aan een specialist of huisarts. Uw hulpverlener is verplicht al deze informatie en documenten bij te houden én om u inzage te geven wanneer u daarom vraagt. Dit is vastgelegd in de Wet inzake de geneeskundige behandelingsovereenkomst (WGBO).

2. Waarom is inzage in dit dossier belangrijk?

U heeft recht op informatie over uw ziekte en behandeling. Het gaat tenslotte om gegevens over uw gezondheid. Waar vroeger de patiënt met een probleem naar een zorgverlener ging om het te laten verhelpen, is tegenwoordig het gesprek over gezondheid steeds belangrijker geworden. Meer regie voor de patiënt en samen beslissen zijn bijvoorbeeld belangrijke ontwikkelingen. Inzage in uw eigen medisch dossier helpt u op de hoogte te zijn van en mee te praten over uw behandeling.

3. Wat is er sinds 1 juli 2020 veranderd?

Per 1 juli 2020 is de Wet aanvullende bepalingen verwerking persoonsgegevens in de zorg (Wvpz) en de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) volledig van kracht. Dit houdt onder meer in dat patiënten kosteloos recht hebben op online inzage in hun medisch dossier, en ook om digitaal een afschrift te krijgen. Het wordt daarmee gemakkelijker voor u om uw medische gegevens altijd te kunnen inzien.

4. Hoe krijg ik inzage in mijn dossier?

Als u nog onder behandeling bent, kunt u aan uw behandelaar om inzage vragen. Is uw behandeling al afgesloten, dan kunt u het beste per mail of brief om inzage vragen bij de hoofdbehandelaar. Steeds vaker hebben zorgaanbieders een persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO) dat inzicht geeft in uw medisch dossier. Dit is een website of app waarmee u toegang heeft tot uw eigen gezondheidsgegevens bij al uw zorgverleners. Andere zorgaanbieders werken met een patiënten portaal. Hierop kunt u inloggen om toegang te krijgen tot uw medische gegevens bij die specifieke zorgverlener of instelling.

Bijna de helft van de ouderen in Nederland voelt zich wel eens eenzaam. Wat kunt u doen als u zich eenzaam voelt of als u iemand wilt helpen om zich minder eenzaam te voelen? Zes praktische tips.  

Tip 1: Bouw een sociaal netwerk

Contact met anderen, dé belangrijkste factor om eenzaamheid te verminderen. Bouw daarom een sociaal netwerk op. Maak bijvoorbeeld een lijst van mensen die u al een tijd niet hebt gezien of gesproken en nodig ze uit voor een bakje koffie. Of ga op zoek naar clubjes bij u in de buurt en meld u aan. Social media kan ook uitkomst bieden. Het is een goed middel om in contact te komen met mensen. In de komende uitgave van Rond uw Zorg en Welzijn leest u meer over online daten voor 50-plussers.

Tip 2: Durf erover te praten

U bent echt niet de enige die eenzaam is. Ruim de helft van alle 55-plussers voelt zich wel eens eenzaam. Grote kans dus dat uw buren of andere leeftijdsgenoten zich ook wel eens eenzaam voelen. Maak het bespreekbaar, want gedeelde smart is halve smart. Heeft u weinig aanspraak in de buurt? Er zijn veel organisaties die activiteiten organiseren. Van wandelvoetbal en handwerkclubs via het Nationaal Ouderenfonds tot de Telefooncirkel van Stichting Humanitas.

Tip 3: Zoek een zinvolle vrijetijdsbesteding

Met een zinvolle vrijetijdsbesteding voelt u zich minder eenzaam. Wel eens aan vrijwilligerswerk gedacht? Het meeste vrijwilligerswerk gebeurt gewoon om de hoek. Op het platform Vrijwillige inzet vindt u interessante vacatures.
Op zoek naar meer inspiratie? Lees hier het verhaal van Ria de Haan, die vrijwilligerswerk doet in het ziekenhuis. In de komende uitgave van Rond uw Zorg en Welzijn leest u de inspirerende verhalen van voetbalvrijwilliger Joop van der Kolk en molenaar Piet Lodder.

Tip 4: Neem deel aan Maatjesprojecten

In veel dorpen en steden bestaan zogenaamde ‘Maatjesprojecten’. Hierbij worden vrijwilligers gekoppeld aan iemand die op bepaalde punten in het leven een maatje nodig heeft. U kunt zich aanmelden als vrijwilliger of wellicht heeft u zelf behoefte aan een helpende hand. Het Oranjefonds heeft bijvoorbeeld een speciaal Maatjesproject.

Tip 5: Help de buren

Mensen die iets doen voor anderen, voelen zich minder eenzaam. Help bijvoorbeeld de buren met het oppassen van de kinderen, het uitlaten van de hond of kook wat voor ze. Het mes snijdt aan twee kanten: uw buren zijn geholpen en u voelt zich minder eenzaam.

Tip 6: Wel eens aan een huisdier gedacht?

Een ding is zeker: een huisdier is altijd blij om u te zien. Bovendien is het niet meer zo stil in huis met een dier in de buurt. Huisdieren zijn leuk gezelschap en bieden structuur, omdat ze verzorging nodig hebben. Dit levert u weer energie op. Maar een dier heeft natuurlijk ook veel aandacht nodig. Realiseer u dus goed wat het betekent voor u een dier aanschaft.

Declareert u uw zorgkosten via Mijn Zilveren Kruis of via de gratis app van Zilveren Kruis, dan krijgt u uw vergoeding binnen 3 werkdagen op uw rekening. Verstuurt u uw declaratie per post, dan heeft u het geld binnen 10 werkdagen. Goed om te weten: heeft u nog een rekening bij Zilveren Kruis openstaan? Dan verrekent Zilveren Kruis de vergoeding hiermee.

Via online ‘Mijn Zilveren Kruis’ declareert u als volgt:

Scan uw nota. Printen en versturen is niet meer nodig. Voor online ‘Mijn Zilveren Kruis’ heeft u uw DigiD nodig.

Via de gratis app declareert u als volgt:

Maak een foto van uw zorgnota. Stuur die foto via de app naar Zilveren Kruis.

Via post kunt u natuurlijk ook altijd nog declareren:

Stuur de originele nota los in een envelop met postzegel naar onderstaand adres. U ontvangt dan in 10 werkdagen uw vergoeding en het declaratieoverzicht.

Zilveren Kruis
Afdeling Declaratieservice
Postbus 70001
3000 KB Rotterdam

Zilveren Kruis helpen om uw declaratie snel af te ronden, doet u zo:
  1. Stuur uw nota na het afronden van uw behandeling of cursus op naar Zilveren Kruis. Nota’s die u vooraf declareert, worden niet vergoed.
  2. Zilveren Kruis neemt alleen declaraties in behandeling waar ook onderstaande informatie op staat. Staat het er niet op? Wilt u het er dan bijschrijven?
    * Relatienummer, geboortedatum, naam en adres van de behandelde verzekerde
    * De omschrijving van de behandeling, behandeldatum en de naam van het product
  3. Wilt u kosten voor vervoer, buitenlandse zorgkosten of schade via uw reis- of annuleringsverzekering declareren? Gebruik hiervoor dan de speciale declaratieformulieren van Zilveren Kruis. U krijgt het geld binnen 10 werkdagen op uw rekening.

Meer weten over het declareren van uw zorgkosten? Klik dan hier.

‘Onze service is afhankelijk van de situatie’

U kunt niet zelfstandig naar een bankkantoor of u heeft vragen over uw bankzaken?  Speciaal voor u heeft ABN Amro een unieke service: de Financiële zorgcoach. Ze zijn inmiddels met dertig adviseurs. Louise van den Brink is één van hen. 

Wat doet een Financiële zorgcoach?

“Wij helpen klanten die niet zo mobiel zijn om toch zelfstandig via internet hun financiën te regelen. De service die we bieden is afhankelijk van de vraag en de situatie. Eén ding staat voorop: het is heel dankbaar werk.”

Wat is een veel voorkomende situatie?

“Een vrouw die achterblijft nadat haar man is overleden. De man heeft altijd de financiële zaken geregeld. Onbekend maakt onbemind, dus gaan we rustig zitten om de dagelijkse bankzaken door te nemen en internetbankieren uit te leggen. We wijzen ook op speciale avonden die ouderenbonden organiseren of een-op-een trainingen die de bank aanbiedt. Senioren denken vaak dat de traditionele manier, bijvoorbeeld met acceptgiro, veiliger is. We leggen dan uit dat de digitale versie minder fraudegevoelig is en sneller werkt.”

Betrekt u mantelzorgers en familieleden ook bij het proces?

“Als het even kan wel. Soms moeten we nu eenmaal en/of-rekeningen omzetten. Of moeten we kinderen machtigen. Alle coaches hebben ook een Dementie Warm Welkom-certificaat van Alzheimer Nederland. We kunnen dementie signaleren en stappen zetten om met de klant en kinderen erbij alles te regelen. Twijfelen we aan de wilsbekwaamheid dan verwijzen wij door naar een notaris. Die kan een onafhankelijk arts raadplegen of de weg wijzen naar onderbewindstelling.”

Over kwetsbare mensen hoor je ook verhalen over financiële uitbuiting.

“Daar zijn we heel scherp op. En niet alleen wij, ook onze collega’s op de kantoren. Als er een machtiging wordt aangevraagd en in zo’n gesprek is alleen het familielid aan het woord, dan vinden we dat verdacht. Dan gaan we ook het gesprek met de klant aan. Bij twijfel machtigen wij niet en bij signalen van financiële uitbuiting verwijzen wij door naar Veilig Thuis.”

Hoe kan de klant contact opnemen met een Financiële zorgcoach?

“Dat kan via Mijn ABN Amro op de website, telefonisch via het Contact Center of een bankkantoor. Zij vullen het formulier dan in voor de klant. We bekijken eerst of we de vraag telefonisch of via Beeldbankieren kunnen beantwoorden. Als dat niet het geval dan gaan we naar de klant toe.”

Weten hoe een Financiële zorgcoach u kan helpen?
Lees de ervaringen van verschillende klanten die hulp kregen.

Ouderen en ebike: een ongelukkige combinatie?

De elektrische fiets is ongekend populair in Nederland. Maar deze populariteit kent ook een keerzijde: het aantal fietsers – vooral ouderen – dat na een ongeluk op de spoedeisende hulp terechtkomt stijgt ieder jaar. VeiligheidNL pleit voor meer preventie.

Het gaat goed met de fietsverkoop in ons land, zo blijkt uit cijfers van RAI Vereniging, BOVAG en onderzoeksbureau GfK. De totale omzet uit de verkoop van nieuwe fietsen steeg voor het zevende jaar op rij. Dit is vooral te danken aan de populariteit van de elektrische fiets. Het afgelopen jaar werd het recordaantal van 420.000 nieuwe e-bikes verkocht, dat is 2,6% meer dan het jaar ervoor. Daarmee is de elektrische fiets (marktaandeel van 41,7%) een stuk populairder dan de gewone stadsfiets (marktaandeel van 32,9%).

Aantal ongevallen met ebike stijgt met 31%

Maar met de komst van de elektrische fiets neemt ook het aantal fietsers dat na een ongeluk op de spoedeisende hulp terechtkomt toe. Volgens expertisecentrum VeiligheidNL moesten vorige jaar 46.800 fietsers na een verkeersongeluk naar het ziekenhuis. Dat is een stijging over de afgelopen tien jaar van 31%. Het zijn vooral de oudere fietsers op een ebike die ernstig letsel oplopen. VeiligheidNL verwacht dat het aantal fietsers dat gewond raakt bij een ongeluk de komende jaren verder stijgt. Dat komt volgens de organisatie vooral door de vergrijzing.

Veilig op de fiets heeft u zelf in de hand

VeiligheidNL zegt dat het aantal behandelingen op de spoedeisende hulp kunnen dalen als er meer aandacht komt voor preventie. De informatiecampagne Doortrappen voor ouderen is daar een goed voorbeeld van. Dit programma motiveert ouderen om zelf maatregelen te nemen om zo lang mogelijk veilig te blijven fietsen. Dit doen ze bijvoorbeeld door het aanbieden van oefeningen die u thuis kunt doen om veilig te blijven fietsen. Dit zijn oefeningen gericht op coördinatie, spierkracht, reactievermogen en uithoudingsvermogen. Verder is de Keuzewijzer Fiets een handige tool om te bepalen welke fiets nu eigenlijk bij u past en zijn de tips van andere doortrappers heel handig. Doortrappen biedt u de mogelijkheid om met een paar maatregelen en oplossingen veilig en fit te blijven fietsen. En dat is mooi, want door te fietsen blijft u langer gezond, sociaal en zelfredzaam.

In het komende nummer van Rond uw Zorg en Welzijn besteden wij aandacht aan de wijze waarop u somberheid en depressieve gevoelens zelf kunt tegengaan. In zeer recent Belgisch onderzoek is een mogelijk interessante connectie gelegd tussen ons brein en onze darmen. Dit onderzoek zit in een nog zeer pril stadium.

Een grootschalige Belgische studie aan de universiteit van Leuven onthulde onlangs een mogelijk verband tussen ons geluksgevoel en het aanwezig zijn of ontbreken van bepaalde bacteriesoorten in hun darmen. Mensen die depressief zijn of zich minder gelukkig voelen, zouden bepaalde bacteriesoorten kunnen missen in hun darmen.

De biljoenen bacteriën, virussen en schimmels die onze buik bevolken, blijken niet alleen te helpen bij het verteren van ons voedsel, blijkt uit vele onderzoeken met proefdieren. Het zijn ‘fabriekjes’ die allerlei verschillende chemische stoffen maken die ons lijf en misschien zelfs ons brein beïnvloeden. Daarom worden onze darmen ook wel ‘ons tweede brein’ genoemd.

Onderzoekers van de universiteit van Leuven onderzochten poepmonsters van 1054 Belgen, deed hetzelfde onderzoek bij een groep van ruim duizend Nederlanders en bij een derde groep van mensen met een zware depressie en ontdekten dat er ook bij mensen een verband is.
Wat het precies betekent voor patiënten is nog niet duidelijk, maar er is een verband. Onduidelijk is echter of een veranderende darmflora de depressie veroorzaakt of dat de depressie de darmflora verandert, stelde de leider van het onderzoek.

Kortom, er zal nog veel onderzoek nodig zijn om de connectie tussen darmen en brein vast te stellen en te bewijzen hoe dit precies werkt.

> Bekijk hier de video

Niet afstappen, maar doortrappen

Langer gezond, sociaal actief en zelfredzaam. Dat zijn de beloftes van Doortrappen, het nieuwe programma van het ministerie Infrastructuur en Waterstaat. Dit programma helpt ouderen veilig en zo lang mogelijk te blijven fietsen en geeft bovendien handige tips.

Ouderen fietsen graag en veel. Maar ze zijn ook kwetsbaar in het verkeer en daardoor vaak betrokken bij ongelukken met de fiets. Bij 72% van de fietsongelukken met dodelijke afloop zijn ouderen betrokken. Dringend tijd voor maatregelen. In het Landelijk Actieplan Verkeersveiligheid staan plannen om het verkeer veiliger te maken. Een van die plannen is het programma Doortrappen.

Doortrappen op de kaart

Doortrappen biedt niet alleen handige tips om zo lang mogelijk veilig te blijven fietsen, maar geeft ook informatie voor mensen die werken met ouderen. Zo is er voorlichtingsmateriaal beschikbaar voor de fysiotherapeut, fietsenmaker of gymleraar waarin staat hoe zij de oudere fietser beter kunnen begeleiden. Verder biedt Doortrappen provincies en gemeenten ondersteuning om ouderen langer en veilig te laten fietsen. Weten of uw regio deelneemt aan het programma en of er activiteiten in uw regio plaatsvinden? Bekijk het hier.

4 handige tips om veilig te blijven fietsen

Fietsen, u doet het waarschijnlijk al van kinds af aan. Maar nu u ouder wordt, is het misschien niet meer zo vanzelfsprekend als dat het altijd geweest is. Met deze vier simpele maatregelen en oplossingen trapt u veilig en rustig door.

  1. Stap af als u linksaf wilt slaan
    Kies voor de veiligste optie: stop, stap af, kijk rustig of er niets aan komt en steek dan over. Lopend of op de fiets. Een spiegeltje helpt overigens ook om veilig linksaf te slaan.
  2. Pas uw fietsroute aan
    Gaat de school in uw buurt net uit? Of is het spitsuur op straat? Neem bij drukte, als het even kan, een rustiger route of ga net voor of na de spits de deur uit.
  3. Verdeel uw bagage
    Doet u boodschappen op de fiets? Verdeel het gewicht van uw boodschappen dan goed. En draag de boodschappen bij voorkeur achterop de fiets, omdat dit stabieler is. (Afneembare) fietstassen zijn hiervoor ideaal.
  4. Houd voldoende afstand
    Blijf zo’n halve meter weg van stoeprand, berm of geparkeerde auto’s, zodat u ruimte heeft om uit te wijken als dat nodig is. En fietst u in een groep, let er dan op dat u voldoende afstand houdt van elkaar. Op smalle fietspaden is het veiliger om achter elkaar te fietsen.

Op de website dootrappen.nl vindt u meer handige tips van Doortrappers.

In ‘Mijn Zilveren Kruis’ vindt u digitaal uw gegevens over uw zorgkosten. Maar verzekerden wezen Zilveren Kruis erop dat gegevens verspreid stonden over verschillende pagina’s en zij steeds heen en weer moesten klikken om de juiste informatie te vinden. Daarnaast kreeg Zilveren Kruis meldingen dat het soms niet lukte om het zorgkostenoverzicht te downloaden en dat schermen op tablet of iPhone niet goed leesbaar waren. Zilveren Kruis heeft geluisterd naar die feedback en daarom ziet Mijn Zilveren Kruis er nu anders uit! Het overzicht zorgkosten is nu écht overzichtelijk.

Alle informatie op hetzelfde scherm

IT-medewerkers van Zilveren Kruis maakten verschillende ontwerpen voor Mijn Zilveren Kruis, die verzekerden konden testen. Dat leverde uiteindelijk een nieuwe pagina op waar de verzekerden blij mee zijn.

De pagina’s ‘ingediende declaraties’, ‘zorgverbruik’ en ‘eigen risico’ zijn samengevoegd op het nieuwe scherm ‘Declaraties’. Een hele verbetering, omdat nu alle informatie op hetzelfde scherm staat. Hierdoor kunnen verzekerden gemakkelijker hun declaraties vinden en printen.

Meer verbeteringen

De homepagina van Mijn Zilveren Kruis is verder verbeterd met overzichtelijke tegels en duidelijke iconen. Hiervoor heeft Zilveren Kruis nu al de verzekerings-, betaal- en contactgegevens én digitale voorkeuren verplaatst naar de pagina ‘Mijn gegevens’. U komt hier direct vanaf de homepagina. Ook de vormgeving van ‘mijn gegevens’ is verbeterd. U kunt in één oogopslag zien welke gezinsleden zijn meeverzekerd, hoe zij zijn verzekerd en wat de totale premie is.

Heeft u de laatste tijd veel last van stress en weet u niet meer hoe u moet ontspannen? Met deze praktische tips voelt u zich snel weer rustig en ontspannend. En houdt u meer energie over voor de leuke dingen in het leven. 

Kies voor de essentie.

Wanneer u vaak wordt afgeleid en geprikkeld door dingen die er niet toe doen, mist u focus. Kies wat voor u essentieel is en verwijder overbodige zaken uit uw leven. Dan ervaart u veel minder stress.

Ruim rigoureus op.

De makkelijkste manier om uw leven en spullen te organiseren is: het grootste gedeelte weg doen.

Filter de ruis van nieuws en commercials.

De buitenwereld vertelt u constant dat u veel materie nodig hebt om gelukkig te zijn. Commercials verleiden u constant om iets te kopen, krantenkoppen schreeuwen om uw aandacht. Kies uit die brei heel bewust wat u wilt lezen en wat u nodig hebt. Dat levert minder stress op en maakt u gelukkiger.

Neem geregeld tijd voor uzelf.

Tijd alleen doorbrengen is voor sommigen moeilijk. Maar het is heel goed voor het vinden van innerlijke rust en creativiteit. Het geeft u ruimte om uit te vinden wat belangrijk voor u is.

Luister naar uw adem.

Probeer het eens: bewust in en -uitademen en uw ogen sluiten als het even zwaar of druk is. Ontdek de kracht en het ontspannen gevoel ervan.

Geef minder uit.

De beste manier om uzelf een salarisverhoging te geven is alleen geld uitgeven aan zaken die u écht nodig hebt en die waarde toevoegen aan uw leven.

Ga singletasken.

Multitasken is populair, maar in wezen zijn we er slecht in. Ons brein kan zich maar op één ding tegelijkertijd concentreren. Multitasken geeft stress, is moeilijk en u krijgt minder gedaan. Focus u op één taak, maak het af en ga dan pas het volgende doen.

Zeg eens ‘nee’.

Vraag uzelf bij elk verzoek dat u krijgt af of uw ‘ja’ een echte ‘ja’ is: een ‘ja, leuk!’’ of eigenlijk een ‘nee’. Neem alleen de ‘ja. Leuk!’ aan.

Wees tevreden en dankbaar.

Ontevredenheid omdat u het ‘minder’ heeft getroffen dan anderen, werkt niet, maar geeft stress. Tevreden en dankbaar leven is het medicijn.

Houd uw inbox op 0.

Laat uw mailbox niet overstromen met mails die niet belangrijk zijn. Gebruik de methode ‘inbox to zero’.

Constant druk zijn is niet belangrijk.

Er is niks mis met een actief en gebalanceerd leven, maar de hang naar ‘constant druk zijn’ geeft stress en is slecht voor uw gezondheid, relaties en geluk.

 

Nederland telt ruim 4 miljoen mantelzorgers. Velen van u zullen dat ook zijn. Alle mantelzorgers hebben daarbij hun eigen verhaal en hun eigen zorgen. Want het regelen van mantelzorg kan de eerste keer soms best lastig zijn. Waar moet u beginnen? Welke ondersteuning is nodig voor uw situatie? Zilveren Kruis denkt met u mee en ondersteunt u waar nodig. Bijvoorbeeld met de Mantelzorgwegwijzer. Met de Mantelzorgwegwijzer krijgt u persoonlijk advies over uw mantelzorgsituatie. Want elke situatie is anders. Na het invullen van een korte vragenlijst krijgt u advies dat u op weg helpt.

Doe de Mantelzorgwegwijzer op zk.nl/mantelzorgwegwijzer. 

Een grotere groep ouderen wil doorstromen naar woningen die meer bij ze passen. Dat zijn niet meer de ouderwetse aanleunwoningen, maar wel gelijkvloerse huizen met minder obstakels en meer comfort zoals bijvoorbeeld een appartement. Overweegt u ook een appartement te kopen? Neem dan deze vijf juridische tips in ogenschouw.  

1. Wat is gezamenlijk en wat niet?

In een appartementencomplex zijn privé-delen en delen die gezamenlijk zijn. Hoe dit precies is verdeeld, staat op de splitsingstekening. U vindt er de grenzen van uw woning en de gemeenschappelijke gedeelten. Zoals bijvoorbeeld de gangen. De splitsingstekening hoort bij de zogenaamde splitsingsakte.

2. Wat zijn de regels voor u als appartementseigenaar?

De belangrijkste regels staan in de splitsingsakte. Hierin leest u of de Vereniging van Eigenaren (VvE) u toestemming moet geven voor de bewoning van uw appartement. Toch belangrijk om te weten! Maar ook of u uw appartement voor air-bnb-doeleinden mag gebruiken. Het is belangrijk de splitsingsakte en de splitsingstekening in te zien voor u een appartement koopt. U kunt deze bij de makelaar of de verkoper opvragen.

3. Wat doet de VvE?

De VvE regelt veel in een appartementencomplex. Zo is er het gemeenschappelijke onderhoud van het gebouw, de schoonmaak van de gemeenschappelijke gedeelten en de gezamenlijke opstalverzekering. Zodra u uw appartement koopt, bent u automatisch lid. Het is voor u belangrijk te weten of de VvE wel actief is. U kunt dit navragen bij de makelaar of de verkoper. U kunt bijvoorbeeld vragen naar de laatste vergadering van de VvE en wat er in de notulen staat. Belangrijk, want in de vergadering van de VvE worden besluiten over het gebouw genomen, bijvoorbeeld over het onderhoud.

4. Hoe staat de VvE er financieel voor?

Elk jaar worden er door de VvE jaarstukken gemaakt. U kunt deze bij de verkoper inzien. Uit die stukken blijkt hoe het met de financiële situatie van de VvE zit: of er geld is geleend en hoeveel er in het reservefonds zit. Elke VvE moet zo’n reservefonds hebben. Dit is een potje voor het groot onderhoud. Hoewel wettelijk is voorgeschreven hoeveel er in het reservefonds moet zitten, houden sommige VvE’s zich daar niet aan. Het is goed om dit na te kijken.
Als u uw appartement koopt, is bij de koop ook een percentage van het geld uit het reservefonds inbegrepen. Daarover hoeft u geen 2% overdrachtsbelasting te betalen. Overigens heeft u voor dat deel van de koopprijs ook geen aftrek voor de hypotheekrente. In plaats daarvan betaalt u over dat deel elk jaar inkomstenbelasting in box 3.

5. Servicekosten, zegen of molensteen?

Kijk ook vooraf of u als appartementseigenaar aan de VvE servicekosten moet betalen. Deze kunnen flink oplopen. Uit de servicekosten betaalt de VvE de jaarlijkse kosten zoals de opstalverzekering, de schoonmaak en verlichting van de gemeenschappelijke ruimten. Maar ook wordt vanuit de servicekosten het reservefonds gevuld.

Streekproducten: beter voor mens én milieu

De vraag naar duurzame streekproducten groeit. Dat is niet alleen beter voor het milieu, maar vaak ook gezonder voor de mens. Gaat u mee in deze trend en verkleint u zo uw voedselafdruk?

Trendsetters in de culinaire wereld doen het al jaren: koken met seizoensgebonden streekproducten. De toenemende aandacht voor het welzijn van mens en milieu zorgt ervoor dat de vraag naar streekproducten nu ook in de supermarkt toeneemt. Uit onderzoek van een grote supermarktketen blijkt dat ruim driekwart van de Nederlanders (83%) het liefst streekproducten in de plaatselijke supermarkt koopt.

Authentiek en ambachtelijke voeding

Waar komt die groeiende vraag naar streekproducten vandaan? Consumptiesocioloog HansDagevos zegt hierover tegen RTL Nieuws: “Die grote ketens waarbij voedsel de wereld over gesleept wordt, daar hebben mensen genoeg van. We zijn gevoelig voor authentiek en ambachtelijk geproduceerd eten en streekproducten voorzien in die behoefte. En omdat er steeds meer bedrijven op inspelen, is er ook meer aanbod voor consumenten, wat weer leidt tot meer vraag naar dit soort producten en tot meer consumptie”.

Verzekerd van een vers product met goede smaak

Met de komst van de massaproductie is ook het productieproces van voedsel onduidelijker geworden. Daarmee rijst ook de vraag: wat zit er nou allemaal precies in ons eten? De etiketten met e-nummers, emulgators, toegevoegde geur-, kleur- en smaakstoffen, maken het niet overzichtelijker. Met streekproducten bent u verzekerd van versheid, dat er geen gekke toevoegingen in de producten zitten en dat het product een goede smaak heeft. Daar komt nog bij dat streekproducten beter zijn voor het milieu. Dat zit ‘m aan de ene kant in het feit dat er niet onnodige verpakkingsmaterialen worden gebruikt en aan de andere kant dat de kilometers die het product aflegt beperkt zijn, wat leidt tot een lagere CO2-uitstoot.

Het mag wat kosten

Aan al die voordelen hangt ook een prijskaartje. De productie van streekproducten is nu eenmaal kleinschaliger en daardoor ook duurder. Toch is de gemiddelde consument bereid om 8% meer te betalen voor een streekproduct, zo blijkt uit het onderzoek ‘De marktpotentie van streekproducten’ van onderzoekers van Wageningen UR.

Wat is uw voedselafdruk?

Lokale producten zijn dus niet per se beter voor uw portemonnee, maar vaak wel voor uw gezondheid en zeker ook voor het milieu. Wist u dat voor de voedselproductie van de gemiddelde Nederlander ruim twee voetbalvelden nodig zijn? Die ruimte is er simpelweg niet. Dit wordt ook wel de voedselafdruk genoemd. Door te kiezen voor streekproducten draagt u een klein stapje aan het verlagen van uw voedselafdruk. Doe de test van het Voedingscentrum en weet wat uw voedselafdruk.

U zit noodgedwongen thuis vanwege het coronavirus. Bezoek krijgt u niet of nauwelijks en de deur gaat u hoogstens nog uit voor een boodschap of om een frisse neus te halen. Goed tegen de verspreiding van het coronavirus, maar niet zo goed voor uw fysieke gestel. Voormalig topatlete Olga Commandeur geeft u vijf oefeningen om ook thuis in beweging te blijven. 

Thuisisolatie, het is een noodzakelijke maatregel om het coronavirus te bestrijden. Maar tegelijkertijd ligt er door deze thuisisolatie een ander gevaar op de loer: gebrek aan lichaamsbeweging. Stilzitten is funest voor uw afweersysteem. Hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder luidt daarom met twee collega’s de noodklok. In hun manifest Het coronavirus daagt ons uit! maken de drie wetenschappers duidelijk hoe belangrijk lichaamsbeweging is voor het bestrijden van virussen. Als het aan hen ligt is lichaamsbeweging net zo belangrijk als handen wassen om het virus te bestrijden, zo legt Scherder uit in het AD.

In beweging met Olga Commandeur

U zit dan misschien wel binnen, maar dat wil niet zeggen dat u binnen zitten te letterlijk moet nemen. Ook in uw woonkamer, op het balkon of in uw tuin kunt u genoeg oefeningen doen om in beweging te blijven. Geen inspiratie? Olga Commandeur helpt u op weg met onderstaande vijf oefeningen.

Een coördinatieoefening voor een goede balans tussen lichaam en hersenen

 

Oefening voor soepele heupen, knieën en romp

 

Basisoefening voor een sterke rug en bovenbenen

 

De muurzit voor sterke bovenbenen

 

Traplopen voor sterke botten

Onze bewegingsvrijheid is beperkt vanwege het coronavirus. Dit is noodzakelijk om het virus te bestrijden, maar al dat thuis zitten is niet zo gezond voor uw fysieke en mentale gestel. Hoe blijft u fit in coronatijd? We helpen u op weg. 

Met thuisisolatie voorkomen we verspreiding van het coronavirus. Maar tegelijk ligt er een ander gevaar op de loer: gebrek aan lichaamsbeweging en mentale uitdaging. In hun manifest Het coronavirus daagt ons uit! maakt neuropsycholoog Erik Scherder samen met twee andere wetenschappers duidelijk hoe belangrijk het is juist in deze tijd fysiek en mentaal fit te blijven. “Het gevaar is dat mensen het ‘thuiszitten’ letterlijk gaan nemen”, licht Scherder toe. “Maar door stil te zitten verslechtert je weerstand en dat is precies wat je nu niet wilt.”

Work-out in de woonkamer

Of u normaal gesproken nu veel sport of alleen af en toe de fiets pakt, het wegvallen van deze dingen uit uw routine heeft binnen enkele dagen al impact op uw conditie. Belangrijk dus om te blijven bewegen! En hoewel anders dan anders, kan dat nog prima in deze coronatijd. “Ga de trap een paar keer extra op en af, of maak elke dag een wandeling”, raadt Scherder aan. Ook kunt u in de woonkamer, op het balkon of in de tuin simpele oefeningen doen om uw lichaam gezond te houden. Voormalig topatlete Olga Commandeur helpt u graag op weg met deze vijf oefeningen.

Training voor de geest

Naast lichamelijke oefening is het belangrijk de hersenen in beweging te houden. Nieuwe prikkels krijgen en blijven leren: het houdt uw brein gezond. Maar nu we bijna al onze tijd in dezelfde omgeving doorbrengen, gaat ook dat niet vanzelf. “We moeten onszelf blijven uitdagen”, aldus Scherder. Dat kan bijvoorbeeld met denkpuzzels of breinspelletjes. Maar ook door te leren over nieuwe onderwerpen. Scherder is ambassadeur van de stichting Oud Geleerd Jong gedaan, waar studenten colleges geven aan ouderen. Verschillende colleges over bijvoorbeeld fotografie, Koning Willem 1, het strafrecht of de blues worden nu online aangeboden. Van simpele rek- en strekoefeningen tot zware krachttraining, maar dan voor de geest.

Vitaliteitscoach Actify

De onzekerheid, het wegvallen van routine, het gebrek aan sociale contacten: deze lockdowntijd vraagt veel van ons. Daarom is het belangrijk aandacht te besteden aan voldoende ontspanning. Ook Actify, de vitaliteitscoach van Zilveren Kruis, helpt u hierbij. Bijvoorbeeld met ontspannende meditaties.

Vragen over het Coronavirus en uw zorgverzekering? 
Bijvoorbeeld over het preventief laten testen of de vergoeding van mondkapjes? 
Kijk hier voor de belangrijkste antwoorden

Het coronavirus heeft onze samenleving ontwricht. Het waren onzeker tijden voor iedereen, maar zeker ook voor ouderen als doelgroep. De angst om het virus te krijgen, het verdriet om kinderen en kleinkinderen minder of niet meer te zien, maar ook de gevolgen van de sociale beperkingen. In dit dossier vindt u achtergronden, herkenbare verhalen en interessante weetjes rondom COVID-19.

Tips voor een lange adem

Sinds maart 2020 zaten we in de coronacrisis. Minister-president Rutte noemde de terugkeer naar het normale leven niet voor niets ‘een zaak van lange adem’.

Eindelijk weer een echte knuffel

Maandenlang je kleinkinderen niet zien vanwege de coronamaatregelen: veel opa’s en oma’s hadden het er moeilijk mee. Dat geldt ook voor oppasoma en -opa Riet en Ruud de Boer uit Harderwijk. Hun jongste kleinkind werd vlak voor de eerste lockdown geboren. Hoe was dit voor Riet en Ruud 

Saamhorigheid in crisistijd

Een gratis Libelle, bos bloemen aan de deur, thuisbingo, een verse maaltijd of een groepsgesprek aan de telefoon: tijdens de coronacrisis werden er veel mooie acties op poten gezet om ouderen een hart onder de riem te steken. Lees hier een greep uit alle hartverwarmende initiatieven. 

Wat deed de coronacrisis met ons?

Sociale activiteiten vielen weg, het vrijwilligerswerk stond stil en de kinderen en kleinkinderen zagen we niet of nauwelijks… Wat deed de coronacrisis met ouderen? Vier vragen aan ouderenpsycholoog Amy van Doormaal. 

Bewegen tijdens thuisisolatie

U zat noodgedwongen thuis vanwege het coronavirus. Bezoek kreeg u niet of nauwelijks en de deur ging u hoogstens nog uit voor een boodschap of om een frisse neus te halen. Goed tegen de verspreiding van het coronavirus, maar niet zo goed voor uw fysieke gestel. Voormalig topatlete Olga Commandeur geeft u vijf oefeningen om ook thuis in beweging te blijven. 

Coronastress: emotioneel en een kort lontje

Sinds de uitbraak van het coronavirus in ons land ervaarde zo’n 1 op de 3 Nederlanders meer stress, wat zich uit in vergeetachtigheid, sneller emotioneel zijn of het hebben van een kort lontje. De coronacrisis putte ons uit, zo vertelt stressexpert Carolien Hamming. Wat is haar advies?

Niet bij elkaar maar toch samen

Toen veel sociale activiteiten wegvallen en er nog nauwelijks bezoek kwam, voelden veel ouderen zich vaker alleen. Gelukkig zijn er creatieve manieren om ook op afstand tijd met familie en vrienden door te brengen. Deze negen activiteiten kunt u samen doen zonder bij elkaar te zijn. 

Sociale activiteiten vallen weg, het vrijwilligerswerk staat stil en de kinderen en kleinkinderen zien we niet of nauwelijks… Wat doet de coronacrisis met ouderen? Vier vragen aan ouderenpsycholoog Amy van Doormaal. 

Wat is de impact van de coronacrisis op ouderen?

“Het is een heel ingrijpende tijd. In de eerste plaats vanwege het wegvallen van sociaal contact en activiteiten buiten de deur. Clubs, sport, vrijwilligerswerk, bezoekjes van kinderen en kleinkinderen: deze dingen vormen voor ouderen juist een bron van zingeving. Ineens waren de dagen zonder invulling en doel. Het zorgde bij veel ouderen voor een gevoel van leegte. Daar komt bovenop dat het coronavirus angst en onzekerheid meebrengt. Ouderen zijn niet voor niets een risicogroep; veel mensen maken zich zorgen over besmetting met het virus en de mogelijke gevolgen daarvan.”

Wat doet dat mentaal gezien met mensen?

“Als een leeg of angstig gevoel te lang aanhoudt, kan dit leiden tot stressklachten en uiteindelijk somberheid. Veel ouderen zijn zich door de coronacrisis somberder gaan voelen. Zij zijn bijvoorbeeld prikkelbaar, verdrietig of lusteloos. Daarbij is ook de eenzaamheid toegenomen. Het niet kunnen zien van kinderen en kleinkinderen is voor veel mensen het allerergste. Sommige ouderen gaven aan dat er zonder dat contact voor hen niet veel overblijft.”

Weten ouderen zich staande te houden in deze tijd?

“Dat verschilt per persoon. Hoe iemand zich staande houdt, heeft alles te maken met hoe gezond en veerkrachtig iemand is. Ouderen die nog fit en flexibel zijn, passen zich makkelijker aan dan meer kwetsbare ouderen, die bijvoorbeeld afhankelijk zijn van hulp. Veel zorg heeft maandenlang stilgelegen, en dat heeft grote impact gehad op de kwaliteit van leven. Voor mantelzorgers is het ook zwaar geweest: er kwam veel zorg op hun schouders terecht.”

Inmiddels worden de maatregelen steeds meer versoepeld. Wat adviseert u mensen in deze tijd van het ‘nieuwe normaal’?

“Ouderen lopen nog altijd meer risico, dus het is belangrijk voorzichtig te blijven. Toch adviseer ik mensen wel weer dingen op te gaan pakken, zoals het sportclubje of vrijwilligerswerk. Of nodig de kinderen en kleinkinderen uit in de tuin, en houd daarbij die anderhalve meter afstand. Het kan als een spannende stap voelen, maar nu de crisis zolang duurt is het erg belangrijk weer in actie en onder de mensen te komen. Het risico op eenzaamheid of somberheid is anders misschien wel groter dan het risico op besmetting.”

Tijdens de corona-crisis vielen veel sociale activiteiten weg en er kwam nog nauwelijks bezoek. Daardoor voelden veel ouderen zich vaker alleen. Gelukkig zijn er creatieve manieren om ook op afstand tijd met familie en vrienden door te brengen. Deze negen activiteiten kunt u samen doen zonder bij elkaar te zijn. En dat kan ook nu nog na de corona crisis handig zijn.

Videobellen

Bijpraten via de telefoon is natuurlijk nog veel leuker als u de ander ook kunt zien. Het maakt het contact meteen een stuk persoonlijker. U kunt het gesprek ook door laten lopen terwijl u een kopje koffie drinkt, de krant leest of aan het koken bent. Zo is het scherm een soort verlengde huiskamer. Videobellen kan gemakkelijk via What’s App, Facetime of Skype. Hoe het werkt, leest u hier.

Samen televisiekijken of Netflixen

Bel iemand op en stem af op dezelfde zender, of zet dezelfde film of serie aan op Netflix. Zo kunt u ‘samen’ kijken en gelijk reageren op wat u ziet. U kunt de telefoon op speaker zetten zodat u deze niet steeds aan uw oor hoeft te houden. Beeldbellen kan natuurlijk ook! Met ‘Netflix Party’ kunt u sinds kort tegelijk iets kijken en ondertussen berichtjes naar elkaar sturen in het scherm waar u op kijkt. Zo installeert u Netflix Party.

Spelletjes spelen

Met uw smartphone, tablet of computer kunt u samen online spelletjes spelen. Wordfeud is bijvoorbeeld een soort scrabble op afstand, waarbij u elkaar tijdens het spel berichtjes kunt sturen. En wat dacht u van een digitaal potje Rummikub? Of daag familieleden uit met De Slimste mens. Op SeniorWeb leest u meer over hoe u deze spelletjes kunt installeren en spelen.

De nationale thuisbingo

I-17, G-83, bingo! Elke woensdag om 11.00 uur is er de nationale thuisbingo. Vanuit uw huiskamer speelt u mee voor leuke prijzen. Natuurlijk extra gezellig wanneer u dit tegelijk met bekenden doet. U kunt bijvoorbeeld al bellend meespelen. Deelname is gratis en aanmelden kan via denationalethuisbingo.nl.

Musea ontdekken vanaf de bank

Ging u graag samen naar het museum? Dat kan nog steeds! Steeds meer musea nemen bezoekers online mee langs exposities en tentoonstellingen. Maak bijvoorbeeld een virtuele wandeling door Museum Hilversum of neem vanuit de woonkamer een kijkje bij het Van Goghmuseum. Op museumkaart.nl vindt u een overzicht en ook via ‘Google Arts & Culture’ zijn veel collecties te bekijken. Na uw bezoek vanaf de bank kunt u aan de telefoon natuurlijk samen napraten.

Goed gesprek met leeftijdsgenoten

Samen met leeftijdsgenoten praten over wezenlijke onderwerpen, dat kan met ‘In je Uppie aan de Lijn’. Dit telefonische groepsgesprek is beschikbaar voor ouderen in heel Nederland. Er is een gespreksleider en een thema, waardoor het ijs zo gebroken is. En u kunt aantrekken wat u wilt, want de deelnemers zien elkaar niet. De groepsgesprekken vinden op meerdere vaste momenten in de week plaats. Kijk hier voor meer informatie.

Samen een cursus volgen

Een online cursus is nog leuker als u het doet met een bekende! Met bijvoorbeeld het gratis progamma Duolingo kunt u een taal leren op uw computer of smartphone. In de app kunt u vrienden uitnodigen en de scores vergelijken. Of wat dacht u van een online fotocursus, waarbij u samen de lessen volgt en uw ‘oefenfoto’s’ met elkaar deelt?

De online leesclub

Houdt u van lezen? En praat u graag na over een goed boek? Dat kan natuurlijk ook digitaal! U kunt zelf een WhatsApp-groep aanmaken voor uw leesclub. Of u kunt met bijvoorbeeld Zoom een videoconferentie starten om samen over het boek te praten. U zou zelfs tegelijkertijd een boek kunnen lezen door elkaar via beeldbellen voor te lezen. Gelukkig zijn de bibliotheken weer open.

 

Een gratis Libelle, bos bloemen aan de deur, thuisbingo, een verse maaltijd of een groepsgesprek aan de telefoon: tijdens de coronacrisis werden er veel mooie acties op poten gezet om ouderen een hart onder de riem te steken. Een greep uit alle hartverwarmende initiatieven. 

Via Thuisgekookt geniet u eenvoudig mee van de kookkunsten van iemand uit de buurt. U kiest online uw gerecht en krijgt dit thuisgebracht. Thuisgekookt matcht u ook met liefde aan een vaste thuiskok in uw eigen straat of wijk. ZilverSchild sprak met initiatiefnemer Stephanie van Gerven.

Samen met leeftijdsgenoten praten over wezenlijke onderwerpen, dat kan met In je Uppie aan de Lijn. Dit telefonische groepsgesprek is beschikbaar voor ouderen in heel Nederland. Er is een gespreksleider en een thema, waardoor het ijs zo gebroken is.

Het Nationaal Ouderenfonds brengt ouderen en schrijfmaatjes met elkaar in contact. Wilt u alleen post ontvangen of ook schrijven? Het kan allebei. U geeft uw wensen door en wordt vervolgens gematcht aan de juiste vrijwilliger.

Behoefte aan een praatje, hulp bij de boodschappen of iets anders? De Buurtkring brengt hulpvraag en hulpaanbod in uw buurt bij elkaar. Voor de kleine maar toch belangrijke dingen waar u net even wat hulp bij kunt gebruiken.

Koetjes & Kalfjes koppelt studenten en ouderen aan elkaar op basis van interesse en studie/voormalig beroep. De studenten bellen eens in de twee à drie dagen voor een gezellig gesprek. Over koetjes en kalfjes bijvoorbeeld.

Kijk op eentegeneenzaamheid.nl voor meer mooie initiatieven

Maandenlang je kleinkinderen niet zien vanwege de coronamaatregelen: veel opa’s en oma’s hebben of hadden het er moeilijk mee. Dat geldt ook voor oppasoma en -opa Riet en Ruud de Boer uit Harderwijk. Hun jongste kleinkind werd vlak voor de crisis geboren. “We konden haar nog net één keertje in het echt knuffelen.”  

Al sinds hun oudste kleindochter dertien jaar geleden werd geboren, passen Riet en Ruud de Boer wekelijks op. Lang hoefden ze er niet over na te denken toen hun dochter vroeg of ze daarvoor open stonden. “We hebben heel spontaan ja gezegd, want het leek ons gelijk ontzettend leuk”, vertelt Ruud. Inmiddels heeft het stel zes kleinkinderen in drie gezinnen, en op vijf daarvan pasten ze voor de coronacrisis structureel op. “Doordat we de kinderen wekelijks zien, krijgen we hun hele ontwikkeling mee. Je bouwt ook echt een band op, de kinderen kennen ons heel goed”, zegt Riet.

Nog net op kraamvisite

Het was dan ook flink slikken toen de coronamaatregelen werden ingevoerd. Ruud en Riet hebben de kleinkinderen uiteindelijk tweeënhalve maand niet gezien. “Dat is een lange tijd, zeker omdat we normaal gesproken zo intensief met ze optrekken. We hebben ze ontzettend gemist”, aldus Riet. Daarbij werd jongste kleindochter Emma vlak voor de lockdown geboren. “Gelukkig zijn we nog net op kraamvisite geweest, waarbij we haar konden vasthouden en knuffelen. Maar toen ging de boel op slot en hebben we haar niet meer gezien tot drie weken geleden.”

Pittige weken

Toen ze haar voor het eerst weer zagen, lag Emma al op haar buik in de box. “Juist in die eerste maanden ontwikkelt zo’n kleintje zich zo snel. We vinden het erg jammer dat we dat hebben gemist. Normaal gesproken zouden we er juist in die eerste periode veel geweest zijn, liefst elke week wel even.” Verdrietig was het ook om er niet te kunnen zijn voor hun zoon en schoondochter. Ruud: “Emma heeft koemelkallergie en daardoor een paar hele pittige weken gehad, waarin ze veel huilde. Dat was ook voor haar ouders zwaar. We hadden graag willen bijspringen, bijvoorbeeld door de oudste van twee af en toe een nachtje mee te nemen. Maar dat kon niet.”

Filmpjes en videobellen

Gelukkig waren er de smartphones, waardoor Riet en Ruud op afstand toch betrokken konden blijven. “De kinderen stuurden ons veel foto’s en filmpjes door. En we hebben minstens elke week wel een keer contact gehad via beeldbellen. Dat is wel heel fijn aan deze tijd”, aldus Riet. “De kleintjes zijn natuurlijk snel afgeleid, maar vooral met de grotere kleinkinderen konden we zo een leuk gesprek hebben. Alsof je toch een beetje op bezoek bent.”

Gesmokkeld

Eind april hebben Ruud en Riet een keertje gesmokkeld, om een verjaardag te vieren. “Met onze dochter, haar man en hun kinderen van acht, elf en dertien hebben we toen ergens buiten afgesproken. Op afstand. Zij zijn groot genoeg om de maatregelen te snappen, dus dat zagen we wel zitten. Het was fijn om de kinderen te zien, al voelde het heel kaal dat we ze niet even konden vastpakken”, vertelt Riet. Bij de jongere kleinkinderen hebben Ruud en Riet zulke ‘afstandbezoekjes’ bewust gelaten. “Voor onze kleinzoons van twee en drie leek ons dat alleen maar verwarrend. Je kan een peuter lastig uitleggen dat oma er wel is, maar je niet bij haar mag komen.”

Eindelijk herenigd

De boodschap dat kinderen waarschijnlijk geen grote rol spelen in de verspreiding, was goed nieuws voor familie De Boer. Sinds de scholen weer open zijn, hebben opa en oma alle kleinkinderen weer gezien en ook het oppassen gedeeltelijk weer opgepakt. “Zolang iedereen gezond is en geen klachten heeft, durven we het wel aan.” Het was een gelukkig en vrolijk weerzien. Riet: “Onze kleinzoon Jip van twee kwam letterlijk op ons afgestormd. Opa, opa, oma, oma!’ riep hij alsmaar. Dan ging hij spelen, en even later kwam hij weer: ‘Opa, oma!’ Alsof hij zich ineens weer realiseerde waar hij was en even wilde checken of we er nog waren. Hij wist nog precies waar alles lag.”

Ontroerend moment

“Het was ook erg bijzonder om Emma nu eindelijk weer vast te mogen houden”, vult Ruud aan. “Het moment dat ik haar in mijn armen had, was heel ontroerend. Gelukkig voelde het meteen vertrouwd. Ze hoort er helemaal bij!” Omdat hun dochter door de coronacrisis thuis is komen te zitten, is het oppassen op de oudste drie kleinkinderen niet meer nodig. Ruud: “Dit zou na de zomer toch al stoppen, maar het is nu wel heel abrupt afgesloten. Na dertien jaar voelt dat best een beetje ‘cold turkey’.” Maar ook deze kinderen zien we gelukkig wel weer regelmatig. Waarbij de oudste nog steeds goed let op de afstand. Want: ‘Opa, ik ben al boven de twaalf hoor!’”

Op de foto: Riet en Ruud met kleinzoon Jip (2) en Emma (bijna vier maanden)

De zorgverzekeringskaart helpt u om helder en eenvoudig inzicht te krijgen in uw polisvoorwaarden. Dat is heel handig wanneer u zorg nodig heeft. Op de kaart ziet u namelijk snel en gemakkelijk wat een zorgpolis wel en niet verzekert. De zorgverzekeringskaart is geen vervanger van de polisvoorwaarden of het verzekeringsbewijs. De polisvoorwaarden blijven de plek waar rechten en plichten van verzekerden en de zorgverzekeraar zijn beschreven, en alleen met uw verzekeringspasje of polisblad kunt u aantonen waar en hoe u verzekerd bent.  

Op de website van Zilveren Kruis vindt u verzekeringskaarten van de drie basisverzekeringen: